Στην εποχή της γρήγορης μετάδοσης της ψηφιακής πληροφορίας, η παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο είναι πιο εύκολη από ποτέ. Οι ψευδείς ειδήσεις (fake news) που διαδίδονται με ταχύτητα φωτός μπορούν να μας παραπλανήσουν, επηρεάζοντας τις αποφάσεις μας και τη γνώμη μας για κάποια θέματα.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες που βρίσκουμε online. Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε πώς μπορείς να αποφύγεις την παραπληροφόρηση και να προστατεύσεις και άλλους γύρω σου από τις ψευδείς ειδήσεις.

Τι είναι η παραπληροφόρηση;

Η παραπληροφόρηση είναι η διάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών, συχνά με σκοπό να τη γνώμη του κοινού, ή να προκαλέσει σύγχυση. Μπορεί να περιλαμβάνει ψευδείς ειδήσεις (fake news), αλλοιωμένα γεγονότα ή επινοημένες ιστορίες, που μοιάζουν αληθινές. Η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται γρήγορα μέσω κοινωνικών δικτύων και πολλές φορές γίνεται λόγος διαπληκτισμών ακόμα και μεταξύ αγνώστων.

Γιατί υπάρχει παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο;

Έχεις ακούσει τη φράση: «Some men just want to watch the world burn»; Κάποιες φορές παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο έχει ρίζες σε οικονομικά κίνητρα και στην πολιτική προπαγάνδα. Κάποιες άλλες φορές όμως – ίσως τις περισσότερες – η παραπληροφορηση θέλει απλά να προκαλέσει σύγχυση, πανικό ή εθισμό στο διαδίκτυο.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης διευκολύνουν τη γρήγορη εξάπλωση ψευδών ειδήσεων, ενώ η ανωνυμία στο διαδίκτυο επιτρέπει σε κακόβουλους χρήστες να δημιουργούν και να διαδίδουν παραπλανητικό περιεχόμενο χωρίς μεγάλες συνέπειες.

Πώς αναγνωρίζουμε αν μια πληροφορία είναι ψευδής

Για να καταλάβεις ότι μια πληροφορία είναι ψευδής, πρέπει να ελέγξεις πρώτα απ’ όλα τις πηγές και να διασταυρώσεις τις πληροφορίες από διάφορες άλλες αξιόπιστες ιστοσελίδες. Αξιόπιστες πηγές είναι για παράδειγμα γνωστά ειδησεογραφικά πρακτορεία και κρατικοί φορείς.

Επίσης, κράτα μια επιφύλαξη όταν βλέπεις εντυπωσιακούς τίτλους ή έντονα συναισθηματική γλώσσα. Συχνά οι έντονες εκφράσεις συνοδεύονται από ψεύτικες ειδήσεις και το άρθρο που ξεκίνησες να διαβάζεις έχει μόνο σκοπό να σε κάνει να πατήσεις τον σύνδεσμο.

Εργαλεία και μέθοδοι προστασίας ενάντια στη διασπορά ψευδών ειδήσεων

Πέρα από τη διασταύρωση πληροφοριών που μπορείς να κάνεις, υπάρχουν διάφορα εργαλεία και μέθοδοι προστασίας από την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο. Ψάξε να βρεις διάφορες επεκτάσεις (add-ons) προγραμμάτων περιήγησης για τον έλεγχο της αξιοπιστίας των ειδήσεων. Αυτό βοηθάει πολύ αν στην οικογένεια έχετε κοινόχρηστες συσκευές, στις οποίες έχουν πρόσβαση και ανήλικα παιδιά.

Τα παιδιά δεν έχουν ακόμα αναπτύξει πλήρως την κριτική τους σκέψη. Οπότε δεν τους είναι εύκολο να καταλάβουν αν βλέπουν ή διαβάζουν μια ψεύτικη είδηση, μια παραπλανητική διαφήμιση ή μια προσπάθεια να τους αποσπάσουν δεδομένα (τηλέφωνο, email κ.λπ)

Η αξία της κριτικής σκέψης

Η κριτική σκέψη είναι απαραίτητη για την ανάλυση και αξιολόγηση πληροφοριών στο διαδίκτυο. Διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να καλλιεργήσουν αυτές τις δεξιότητες, βοηθώντας παιδιά αλλά και ενήλικες να αξιολογούν τις πηγές και τις πληροφορίες που υπάρχουν στο internet καλύτερα.

Φυσικά, αν είσαι γονιός, μπορείς να μιλήσεις στο παιδί και να το καθοδηγήσεις, εξασκώντας την κριτική σκέψη του. Αυτό θα βοηθήσει, ώστε το παιδί να μάθει να πλοηγείται σωστά ακόμα κι όταν περνά χρόνο στην οθόνη του tablet ή του υπολογιστή μόνο του.

Διασπορά ψευδών ειδήσεων και νομοθεσία

Η νομοθεσία και οι κανονισμοί για την παραπληροφόρηση περιλαμβάνουν νόμους που επιβάλλουν κυρώσεις σε πλατφόρμες και άτομα που διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις. Σε διεθνές επίπεδο, χώρες όπως η Γερμανία έχουν υιοθετήσει αυστηρά μέτρα κατά της παραπληροφόρησης, επιβάλλοντας πρόστιμα σε πλατφόρμες που δεν αφαιρούν γρήγορα το ψευδές περιεχόμενο.

Ωστόσο, το πράγμα χωρά κι άλλες βελτιώσεις, όπως την ανάπτυξη παγκόσμιων κανονισμών και τη συνεργασία μεταξύ κρατών σε αυτό το θέμα. Επίσης, θα μπορούσαν να οργανωθούν προγράμματα εκπαίδευσης σε σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς για την ενημέρωση σχετικά με τον έλεγχο της αλήθειας των ειδήσεων.

Προστασία στο διαδίκτυο για όλη την οικογένεια

Το Internet είναι πολύτιμο εργαλείο επικοινωνίας, ψηφιακής ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Όπως όλα τα πράγματα όμως, έτσι και αυτό μπορεί να κρύβει και απρόοπτα. Όπως κλοπή ψηφιακής ταυτότητας, μη εξουσιοδοτημένες αγορές, data breaching, phishing κ.ά. Γι’ αυτό, η προστασία όταν είμαστε online έχει αξία και αφορά όλη την οικογένεια.

Στη Eurolife FFH είμαστε στο πλευρό σου με το πρόγραμμα My Cyber Protection, για να απολαμβάνεις ασφάλεια και προστασία από τα απρόοπτα του διαδικτύου, αφού σε καλύπτει για:

• Δικαίωμα για χρηματική αποζημίωση για αμφισβητούμενες online συναλλαγές
• Τεχνική υποστήριξη για θέματα ηλεκτρονικής εξαπάτησης
• Νομική προστασία έως 500€/ έτος σε περίπτωση κλοπής της ψηφιακής σου ταυτότητας

Επιπλέον, με το EurolifeSYN⁺ μπορείς να επωφεληθείς από συνδυαστικές εκπτώσεις, εξασφαλίζοντας οικονομική προστασία για όλα τα μέλη της οικογένειάς σου. Τώρα, μπορείτε να πλοηγηθείτε όλοι με σιγουριά και μεγαλύτερη ασφάλεια.