Το ποδήλατο είναι ένα μέσο μετακίνησης γνωστό και αγαπητό σε όλο τον κόσμο. Προσφέρει ιδιαίτερα οφέλη σε πολλές πτυχές της ζωής μας και το έχουμε συνδέσει με ευχάριστες αναμνήσεις από τα παιδικά χρόνια. Μάλιστα, σε πολλές χώρες του κόσμου είναι το κύριο μέσο μετακίνησης για εκατομμύρια ανθρώπους, στις πόλεις και την επαρχία.

Πριν λίγα χρόνια, η 3η Ιουνίου ορίστηκε από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα Ποδηλάτου, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού στα οφέλη αυτού του προσιτού και περιβαλλοντικά φιλικού μέσου μετακίνησης.

Το ποδήλατο στην Ελλάδα

Την τελευταία τριετία, και ως έναν βαθμό λόγω της πανδημίας, παρατηρήθηκε αύξηση της ζήτησης στα ποδήλατα. Ενδεικτικά, επιχειρηματίες του κλάδου δήλωσαν ότι υπήρξε αύξηση της τάξης του 20%-30% στις παραγγελίες μέσα στην καραντίνα, ενώ σημειώθηκαν πωλήσεις άνω των 300.000 ποδηλάτων την τελευταία τριετία μόνο στην Αττικη.

Όσον αφορά την προσβασιμότητα των πόλεων για τα ποδήλατα, εκεί η κατάσταση δεν είναι τόσο ικανοποιητική. Παρότι έχουν εξαγγελθεί έργα για την προώθηση της πράσινης μετακίνησης και της απεξάρτησης από το αυτοκίνητο, σύμφωνα με τον Ποδηλατικό Χάρτη της Ελλάδας που έχει φτιάξει η Μονάδα Βιώσιμης Μετακίνησης του ΕΜΠ, μόνο το 31% των Δήμων έχει ποδηλατόδρομο και αντιστοιχούν 0,037 μέτρα ποδηλατόδρομου ανά κάτοικο.

Σε κάθε περίπτωση όμως, βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο και το ποδήλατο φαίνεται να διατηρεί τη θέση του ως ένα από τα μεταφορικά μέσα του μέλλοντος, ειδικά στις πόλεις. Και αυτό γιατί προσφέρει πολλά και σημαντικά οφέλη.

Τα οφέλη του ποδηλάτου

Το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς αλλά και για αναψυχή, έχει σημαντικά οφέλη

Φιλικό προς το περιβάλλον

Καθώς το ποδήλατο δεν έχει μηχανή, έτσι δεν εκπέμπει ρύπους ούτε χρειάζεται καύσιμα για να λειτουργήσει. Επίσης δεν κάνει θόρυβο όπως τα μηχανοκίνητα οχήματα. Ακόμα και τα ηλεκτρικά υβριδικά ποδήλατα λειτουργούν με μπαταρία και απλά χρειάζονται φόρτιση, άρα δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.

Προσιτό οικονομικά

Σε σχέση με το αυτοκίνητο ή άλλα μηχανοκίνητα οχήματα, το ποδήλατο είναι πολύ πιο οικονομικό, αλλά και εύκολο στη χρήση. Οι περισσότεροι από εμάς μάθαμε να κάνουμε ποδήλατο ως παιδιά και είναι μια δεξιότητα που δύσκολα ξεχνιέται. Επίσης, το ποδήλατο είναι πιο φορητό, καθώς μπορείς να το πάρεις μαζί σου στα μέσα μεταφοράς και σε ταξίδια.

Ενισχύει τη φυσική άσκηση

Η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα είναι κεντρικοί πυλώνες για μια υγιή ζωή. Οι ειδικοί μας συμβουλεύουν να ασκούμαστε τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε μέρα για να διατηρούμε καλή φυσική κατάσταση, και το ποδήλατο είναι ένας εξαιρετικός τρόπος άσκησης καθώς ανεβάζει τους παλμούς και γυμνάζει όλο το σώμα.

Κάνει τις πόλεις πιο προσβάσιμες

Η απουσία αυτοκινήτων από τις πόλεις τις κάνει πιο φιλικές, καθαρές, και προσβάσιμες. Οι πόλεις που έχουν ποδηλατόδρομους και δίκτυα ειδικά σχεδιασμένα για ποδήλατα επιτρέπουν στους κατοίκους να χρησιμοποιούν τα ποδήλατά τους πιο τακτικά, ακόμα και σε καθημερινή βάση για να πηγαίνουν στις δουλειές τους ή να μετακινούνται με τις οικογένειές τους.

Όμως το μέσο αυτό έχει και κάποιους κινδύνους και οι ποδηλάτες πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα την ασφάλειά τους όσο το χρησιμοποιούν. Επίσης, καθώς οι ποδηλάτες κινούνται στον δρόμο, θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας και όπως προσέχουν τους εαυτούς τους, να προσέχουν και τους γύρω τους, οδηγούς και πεζούς.

Ποδηλασία και Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ)

Όπως είδαμε παραπάνω, η ποδηλασία είναι ευεργετική και ευχάριστη, όμως οι ποδηλάτες δεν είναι μόνοι τους στον δρόμο. Χρειάζεται να κινηθούν σε δρόμους μεγάλης κυκλοφορίας, να έχουν στον νου τους αυτοκίνητα και μηχανές, λεωφορεία και τρόλεϊ, πεζούς, και πολλά άλλα εμπόδια.

Είναι σημαντικό να είσαι καλά προστατευμένος και ενημερωμένος για τους κανόνες του ΚΟΚ, καθώς τα ατυχήματα είναι απευκταία αλλά πραγματικότητα στον δρόμο. Σύμφωνα με στατιστικά της ΕΛΑΣ, το 1,7% των ατυχημάτων που σημειώθηκαν το 2019 έγιναν με ποδήλατο. Πρόσφατα, ο ΚΟΚ προσπάθησε να ορίσει ένα πλαίσιο σωστής οδηγικής συμπεριφοράς, προστατεύοντας ποδηλάτη και τρίτους, εισάγοντας μια σειρά από νέες πινακίδες - σήματα για τα ποδήλατα, αλλά και νέα πρόστιμα και για τους ποδηλάτες, οι οποίοι πλέον αντιμετωπίζονται (σχεδόν) όπως οι οδηγοί των άλλων οχημάτων.

Ο ΚΟΚ για ποδηλάτες

Οι σημάνσεις

Σε γενικές γραμμές οι νέες πινακίδες ενημερώνουν ή προειδοποιούν για τη διασταύρωση με ποδηλατόδρομο (αποκλειστική λωρίδα ποδηλατών) και για την παρουσία διαβάσεων (παράλληλων ή κοινών) ποδηλάτων και πεζών, ή για τη παρουσία κοινής λωρίδας κίνησης ποδηλατών - οχημάτων. Παράλληλα, ξεκαθαρίζουν πως τα ποδήλατα μπορούν να κινούνται στις λεωφορειολωρίδες (καλύπτοντας έτσι μια μεγάλη ανάγκη για διευκρίνηση του πού πρέπει να κινείται ένας ποδηλάτης, ειδικά στις πόλεις), ενώ ορίζουν και την παρουσία χώρων όπου επιτρέπεται η στάθμευση για ποδήλατα.

Τα πρόστιμα

Ο ΚΟΚ στην ουσία αναγνωρίζει το δικαίωμα του ποδηλάτη να κινείται στο οδόστρωμα, όμως αυτό συνεπάγεται και υποχρεώσεις αλλά και ποινές σε περίπτωση παραβιάσεων, όπως υφίσταται ένας κανονικός οδηγός. Τα πρόστιμα είναι αυστηρά, ενώ πλέον και για τους ποδηλάτες (όπως και για τους υπόλοιπους οδηγούς οχημάτων), οι παραβάσεις του ΚΟΚ διαχωρίζονται ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητάς τους (σε χαμηλής, μεσαίας και υψηλής επικινδυνότητας) με τα πρόστιμα να έχουν και αυτά τις ανάλογες διαβαθμίσεις.

Ειδικά για τους ποδηλάτες, το όριο ταχύτητας εντός πόλεων ορίζεται στα 20 χιλ./ώρα, η χρήση κράνους δεν είναι υποχρεωτική, ενώ τα ακόλουθα είναι τα βασικά πρόστιμα που αφορούν τους ποδηλάτες:

Μετακίνηση στην πόλη με ασφάλεια με τη βοήθεια της Eurolife FFH

Υπάρχουν αρκετά μέτρα προστασίας που μπορείς να πάρεις αν χρησιμοποιείς ποδήλατο στην πόλη, όπως ο κατάλληλος εξοπλισμός ασφαλείας (κράνος, επιγονατίδες, μαξιλαράκια αγκώνων, κλπ.). Απαραίτητοι είναι και οι ανακλαστήρες στο ποδήλατο και τα ρούχα, οι καθρέφτες, και τα φώτα, για να μπορούν να σε βλέπουν οι οδηγοί σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού αλλά να βλέπεις κι εσύ τι γίνεται γύρω σου.

Με τον νέο ΚΟΚ οι ποδηλάτες πλέον αντιμετωπίζονται ως κανονικοί οδηγοί, κάτι που τους επιτρέπει να μετακινούνται στο οδόστρωμα ενώ τους «προστατεύει» από την «αντικοινωνική συμπεριφορά» των οδηγών άλλων οχημάτων. Όμως, αυτό παράλληλα σημαίνει πως οι ποδηλάτες έχουν ιδιαίτερα αυξημένες ευθύνες και οφείλουν να φροντίζουν να κινούνται με ασφάλεια στον δρόμο και να σέβονται τον ΚΟΚ, όπως και οι άλλοι οδηγοί.

Ακόμα όμως κι αν ακολουθείς τον ΚΟΚ και όλα τα μέτρα ασφαλείας με το ποδήλατό σου, δεν υπάρχει απόλυτη σιγουριά ότι δεν θα προκύψει κάτι απρόοπτο, καθώς όλα είναι μέρος της ζωής και της συνύπαρξης με άλλους στους δημόσιους χώρους και τον δρόμο.

Σε αυτή την περίπτωση, είναι καλό να έχεις ένα επιπλέον επίπεδο προστασίας, τόσο σε προσωπικό όσο και σε γενικό επίπεδο. Αυτό μπορεί να σου το προσφέρει η ασφάλιση και τα ολοκληρωμένα προγράμματα της Eurolife FFH:

• η Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης σου εξασφαλίζει ότι θα μπορείς να αποζημιώσεις τρίτους αν εμπλακείς σε κάποιο ατύχημα ή προκαλέσεις άθελά σου κάποια βλάβη.
• αν συμβεί σε εσένα κάποιο ατύχημα, μπορείς να είσαι προστατευμένος με ένα πρόγραμμα Ασφάλισης Προσωπικού Ατυχήματος, το οποίο προσφέρει οικονομική προστασία αλλά και ιατροφαρμακευτική κάλυψη σε περίπτωση ατυχήματος.

Με λίγο προγραμματισμό και σχετικά χαμηλό ετήσιο κόστος, θα μπορείς να απολαμβάνεις όλα τα οφέλη του ποδηλάτου στην καθημερινή σου ζωή, χωρίς την ανησυχία για τα απρόοπτα.