Κάθε χρόνο στο τέλος Σεπτεμβρίου διοργανώνεται η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς, με στόχο την ανάδειξη και ευαισθητοποίηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων που αποτελούν την πρώτη αιτία θνησιμότητας στον κόσμο. Είναι μια καλή ευκαιρία να ενημερωθούμε για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και να πάρουμε τον έλεγχο της πρόληψης έτσι ώστε να απολαύσουμε (εμείς και τα αγαπημένα μας πρόσωπα) πολλά ακόμα υγιή χρόνια. 

Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς

Η Διεθνής Ομοσπονδία Καρδιάς διοργανώνει κάθε χρόνο στις 29 Σεπτεμβρίου την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς, τη μεγαλύτερη πλατφόρμα ευαισθητοποίησης για τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα νοσήματα αυτά, όπως είναι η στεφανιαία νόσος, τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια, οφείλονται για 18,6 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, το μισό περίπου από όλους τους θανάτους από μη-μεταδοτικές ασθένειες.

Στόχος της ημέρας αυτής είναι η ενημέρωση του κοινού για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η ανάδειξη των ενεργειών που μπορούν τα άτομα να κάνουν για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των νοσημάτων αυτών. Άτομα, οικογένειες, κοινότητες και κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο λαμβάνουν μέρος σε δραστηριότητες για να πάρουν τον έλεγχο της υγείας της καρδιάς.

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα σε αριθμούς

Είναι πολύ πιθανό να γνωρίζεις κάποιο άτομο που να πάσχει από καρδιαγγειακά νοσήματα, στην οικογένειά σου ή το φιλικό σου περιβάλλον. Ο όρος καρδιαγγειακά νοσήματα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα διαταραχών που έχουν να κάνουν με την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία, όπως: στεφανιαία νόσος, αρτηριακή υπέρταση, εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιοπάθειες, και άλλα.

Τα νοσήματα αυτά αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι κύριες αιτίες θανάτου το 2019 ήταν τα νοσήματα του κυκλοφορικού (35,4%), ενώ ακολούθησαν οι νεοπλασίες (καρκίνοι) σε ποσοστό 24,5%.

Υπάρχει μια αυξητική τάση για τα καρδιαγγειακά νοσήματα στις ανεπτυγμένες χώρες και αυτό φαίνεται και από τη σύγκριση των στοιχείων για τη χώρα μας από παλαιότερες δεκαετίες. Ενδεικτικά, το 1938 (πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία), οι θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα βρίσκονταν στο 10%, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε στο 25% το 1956, για να φτάσει το 35,4% το 2019.

Παρότι στο παρελθόν υπήρχε η πεποίθηση ότι οι γυναίκες δεν προσβάλλονται από τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αυτό έχει πλέον καταρριφθεί. Μάλιστα οι γυναίκες εμφανίζουν δυσανάλογα υψηλή άσχημη έκβαση σε σχέση με τους άνδρες. Οι λόγοι είναι διάφοροι, όπως γενετικοί και κοινωνικοί, με τις γυναίκες να υποπεριθάλπτονται αλλά και να μην γίνονται αρκετές μελέτες που να επικεντρώνονται σε αυτές.

COVID-19 και Καρδιαγγειακά Νοσήματα

Με την έλευση της πανδημίας του COVID-19, τα πράγματα περιπλέκονται σε σχέση με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Άτομα με ρίσκο καρδιαγγειακών νοσημάτων απέφευγαν την έλευση σε νοσοκομείο ή την επαφή με γιατρούς από φόβο μετάδοσης του ιού, με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν τη φροντίδα που χρειάζονταν για την αντιμετώπιση των παθήσεών τους.  Επιπρόσθετα, όπως διαπιστώθηκε σε βρετανική επιστημονική μελέτη,  το ρίσκο για βαριά νόσηση τριπλασιάζεται σε άτομα υψηλού κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα.

Βλέπουμε λοιπόν πως τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι ένα θέμα που αγγίζει όλες τις κοινωνίες. Τι μπορεί κανείς να κάνει σε προσωπικό επίπεδο για να τα προλάβει και να τα αντιμετωπίσει; το κλειδί είναι η ενημέρωση και η πρόληψη.

Οι παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τα καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως είναι το οικογενειακό ιστορικό, η υπέρταση, ο διαβήτης, και άλλα. Το ότι υπάρχει κάποιος παράγοντας κινδύνου δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το άτομο θα αναπτύξει καρδιαγγειακά νοσήματα, αλλά όσο περισσότεροι παράγοντες κινδύνου υπάρχουν, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα.

Καθώς ο τρόπος ζωής παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, είναι σημαντικό να ενημερώνεσαι και να προσπαθείς να βελτιώσεις τις συνθήκες για να θωρακίσεις την υγεία της καρδιάς σου. Ας δούμε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτό: 

• Κάπνισμα: το κάπνισμα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πάρα πολλές παθήσεις και η διακοπή του είναι από τα πιο σημαντικά βήματα που μπορείς να κάνεις για τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς, αλλά και γενικά.
• Υπέρταση: η υπέρταση προσβάλλει το 30% των ενηλίκων και χρήζει παρακολούθησης και ρύθμισης για να μειωθεί ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.
• Διαβήτης: ο διαβήτης αυξάνει πάρα πολύ τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, οπότε είναι σημαντική η πρόληψη και αντιμετώπισή του.
• Δυσλιπιδαιμία: με τον όρο αυτόν περιγράφεται η παθολογική διαταραχή των λιπιδίων στο αίμα (αύξηση χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων).
• Παχυσαρκία: άλλη μία κατάσταση που προσβάλλει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού και μπορεί να δημιουργήσει πολλές παθήσεις.

Καρδιά και Πρόληψη: Συμβουλές για Υγιή Καρδιά.

Τι αλλαγές πρέπει να κάνεις για να μειώσεις τον κίνδυνο καρδιαγγειακών (και άλλων) νοσημάτων και να βελτιώσεις την υγεία της καρδιάς:

• Τακτική άσκηση: η άσκηση σε τακτικό επίπεδο (ιδανικά καθημερινά) προσφέρει πολλά οφέλη στον οργανισμό. Το γρήγορο βάδισμα για 30 λεπτά πέντε ημέρες την εβδομάδα είναι μια καλή αρχή, καθώς και άλλες ευκαιρίες για αύξηση της σωματικής δραστηριότητας.
• Υγιεινή διατροφή: η Μεσογειακή διατροφή αποτελεί πρότυπο παγκοσμίως καθώς ενισχύει την φυσική υγεία του οργανισμού. Ενδεικτικά, μια υγιεινή διατροφή περιλαμβάνει υψηλό ποσοστό φρούτων και λαχανικών, ψάρια, ελαιόλαδο αντί για ζωικά λίπη, περιορισμό των γλυκών, μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, και άλλα.
• Τακτικές εξετάσεις και πρόληψη: η πραγματικότητα είναι ότι αρκετοί από τους παράγοντες κινδύνου των καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι “αόρατοι”. Είναι σημαντικό να γίνονται τακτικά εξετάσεις για να διαπιστώνεται αν υπάρχει κάτι που να χρειάζεται ρύθμιση.

Η σημασία των προληπτικών εξετάσεων

Στην Ελλάδα τείνουμε να παραμελούμε την υγεία μας όσον αφορά τις προληπτικές εξετάσεις. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2017, το 61% των Ελλήνων δεν επισκέφθηκαν Γενικό Γιατρό ή δεν έκαναν check up σε περίοδο 12 μηνών, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος για την Ευρώπη είναι στο 24%.

Με την πανδημία μειώθηκε και πάλι το ποσοστό των ανθρώπων που αναζητούσαν ιατρική φροντίδα και προληπτικές εξετάσεις, καθώς ήθελαν να αποφύγουν την επαφή με τον ιό COVID-19. Ως αποτέλεσμα, χρόνια νοσήματα ή παράγοντες κινδύνου που χρήζουν φροντίδας να μένουν αρρύθμιστα και οι ασθενείς να κινδυνεύουν να εμφανίσουν πιο σοβαρά συμπτώματα.

Η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, για να αποφευχθούν εξελίξεις όπως εμφράγματα ή εγκεφαλικά επεισόδια, που βάζουν σε κίνδυνο και μεγάλη ταλαιπωρία τον ασθενή. Γι’αυτό προτείνεται να γίνονται τακτικές προληπτικές εξετάσεις ή check up σε ετήσια βάση, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει κάποια πάθηση που χρειάζεται αντιμετώπιση.

Ενδεικτικά, πέρα από τις συνηθισμένες αιματολογικές εξετάσεις, για την καρδιά οι προληπτικές εξετάσεις που απαιτούνται είναι ο λεγόμενος καρδιολογικός έλεγχος:

• Κλινική εξέταση από καρδιολόγο και λήψη αναλυτικού προσωπικού και οικογενειακού ιστορικού.
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Ηχοκαρδιογράφημα (triplex)

Αν ο ασθενής έχει παράγοντες κινδύνου όπως κάπνισμα, υπέρταση, αυξημένη χοληστερίνη ή κάποια ενόχληση, μπορεί να γίνει και test κόπωσης ή περαιτέρω ειδικές εξετάσεις βάσει των ευρημάτων.

Θωρακίζοντας την υγεία της καρδιάς με τη στήριξη των εξωνοσοκομειακών προγραμμάτων της Eurolife FFH

Είναι σημαντικό να μην αμελείς τις τακτικές εξετάσεις και το ετήσιο check up για να θωρακίσεις όσο το δυνατόν περισσότερο την υγεία και καλή λειτουργία της καρδιάς. Όμως η πραγματικότητα είναι πως οι εξετάσεις κοστίζουν ή θα πρέπει να αντιμετωπίσεις μεγάλες αναμονές στις δημόσιες δομές υγείας.

Τα περισσότερα ιδιωτικά προγράμματα υγείας παρέχουν δωρεάν ετήσιο προληπτικό έλεγχο που περιλαμβάνει κάποιες βασικές εξετάσεις. Αν αυτό συνδυαστεί με ένα εξωνοσοκομειακό πρόγραμμα, μπορείς να εξοικονομήσεις χρήματα καθώς προσφέρει σημαντικά προνόμια.

Τα Προγράμματα Εξωνοσοκομειακής Περίθαλψης της Eurolife FFH προσφέρουν μια ευρεία γκάμα καλύψεων που διευκολύνει την έγκαιρη πρόληψη και αντιμετώπιση θεμάτων υγείας που δεν χρειάζονται νοσηλεία. Ενδεικτικά καλύπτονται:

• Ιατρικές επισκέψεις
• Διαγνωστικές εξετάσεις
• Προληπτικός έλεγχος (check-up)
• Νοσηλεία κατ’ οίκον
• Φυσικοθεραπευτής
• Αιμοληψία κατ’ οίκον

Η πρόληψη είναι σημαντική για κάθε πτυχή της ζωής, αλλά ειδικότερα για την υγεία. Με τα προγράμματα της Eurolife FFH μπορείς εύκολα να κάνεις τακτικά τις προληπτικές εξετάσεις που χρειάζεσαι για να διατηρείς την καλή λειτουργία της καρδιάς για όσο το δυνατόν περισσότερο καιρό.